strong yú bó yá shuāi qín xiè zhī yīn strong俞伯牙摔琴谢知音

làng shuō céng fēn bào shū jīn, shuí rén biàn dé bó yá qín!浪说曾分鲍叔金，谁人辨得伯牙琴！

yú jīn jiāo dào jiān rú guǐ, hú hǎi kōng xuán yī piàn xīn.于今交道奸如鬼，湖海空悬一片心。

gǔ lái lùn wén qíng zhì hòu, mò rú guǎn bào. guǎn shì guǎn yí wú, bào shì bào shū yá. tā liǎng gè tóng wèi shāng gǔ, dé lì jūn fēn. shí guǎn yí wú duō qǔ qí lì, shū yá bù yǐ wéi tān, zhī qí pín yě, hòu lái guǎn yí wú bèi qiú, shū yá tuō zhī, jiàn wèi qí xiāng. zhè yàng péng yǒu, cái shì gè zhēn zhèng xiāng zhī. zhè xiāng zhī yǒu jǐ yàng míng sè: ēn dé xiāng jié zhě, wèi zhī zhī jǐ fù xīn xiāng zhào zhě, wèi zhī zhī xīn shēng qì xiāng qiú zhě, wèi zhī zhī yīn, zǒng lái jiào zuò xiāng zhī.古来论文情至厚，莫如管鲍。管是管夷吾，鲍是鲍叔牙。他两个同为商贾，得利均分。时管夷吾多取其利，叔牙不以为贪，知其贫也，后来管夷吾被囚，叔牙脱之，荐为齐相。这样朋友，才是个真正相知。这相知有几样名色：恩德相结者，谓之知己；腹心相照者，谓之知心；声气相求者，谓之知音，总来叫做相知。

jīn rì tīng zài xià shuō yī zhuāng yú bó yá de gù shì. liè wèi kàn guān men, yào tīng zhě, xǐ ěr ér tīng bú yào tīng zhě, gè suí zūn biàn. zhèng shì," zhī yīn shuō yǔ zhī yīn tīng, bú shì zhī yīn bù yǔ tán," huà shuō chūn qiū zhàn guó shí, yǒu yī míng gōng, xìng yú míng ruì zì bó yá, chǔ guó yǐng dū rén shì, jí jīn hú guǎng jīng zhōu fǔ zhī dì yě. nà yú bó yá shēn suī chǔ rén, guān xīng què luò yú jìn guó, shì zhì shàng dài fū zhī wèi. yīn fèng jìn zhǔ zhī mìng, lái chǔ guó xiū pìn. bó yá tǎo zhè gè chāi shǐ, yī lái shì gè dà cái, bù rǔ jūn mìng èr lái jiù biàn xǐng shì xiāng lǐ, yī jǔ liǎng de. dāng shí cóng lù lù zhì yú yǐng dū, cháo jiàn le chǔ wáng, zhì le jìn zhǔ zhī mìng, chǔ wáng shè yàn kuǎn dài, shí fēn xiàng jìng. nà yǐng dū nǎi shì sāng zǐ zhī dì, shǎo bu dé qù kàn yī kàn fén mù, huì yī huì qīn yǒu. rán suī rú cǐ, gè shì qí zhǔ, jūn mìng zài shēn, bù gǎn chí liú. gōng shì yǐ bì, bài cí chǔ wáng. chǔ wáng zèng yǐ huáng jīn cǎi duàn, gāo chē sì mǎ. bó yá lí chǔ yī shí èr nián, sī xiǎng gù guó jiāng shān zhī shèng, yù de zì qíng guān lǎn, yào dǎ cóng shuǐ lù dà kuān zhuǎn ér huí. nǎi jiǎ zòu chǔ wáng dào:" chén bù xìng yǒu quǎn mǎ zhī jí, bù shèng chē mǎ chí zhòu. qǐ jiǎ chén zhōu yī, yǐ biàn yī yào." chǔ wáng zhǔn zòu, mìng shuǐ shī bō dà chuán èr zhǐ, yī zhèng yī fù. zhèng chuán dān zuò jìn guó lái shǐ, fù chuán ān dùn pú cóng xíng lǐ. dōu shì lán ráo huà jiǎng, jǐn zhàng gāo fān, shèn shì qí zhěng. qún chén zhí sòng zhì jiāng tóu ér bié.今日听在下说一桩俞伯牙的故事。列位看官们，要听者，洗耳而听；不要听者，各随尊便。正是，“知音说与知音听，不是知音不与谈，”话说春秋战国时，有一名公，姓俞名瑞字伯牙，楚国郢都人氏，即今湖广荆州府之地也。那俞伯牙身虽楚人，官星却落于晋国，仕至上大夫之位。因奉晋主之命，来楚国修聘。伯牙讨这个差使，一来是个大才，不辱君命；二来就便省视乡里，一举两得。当时从陆路至于郢都，朝见了楚王，致了晋主之命，楚王设宴款待，十分相敬。那郢都乃是桑梓之地，少不得去看一看坟墓，会一会亲友。然虽如此，各事其主，君命在身，不敢迟留。公事已毕，拜辞楚王。楚王赠以黄金采缎，高车驷马。伯牙离楚一十二年，思想故国江山之胜，欲得恣情观览，要打从水路大宽转而回。乃假奏楚王道：“臣不幸有犬马之疾，不胜车马驰骤。乞假臣舟揖，以便医药。”楚王准奏，命水师拨大船二只，一正一副。正船单坐晋国来使，副船安顿仆从行李。都是兰桡画桨，锦帐高帆，甚是齐整。群臣直送至江头而别。

zhǐ yīn lǎn shèng tàn qí, bù gù shān yáo shuǐ yuǎn. bó yá shì gè fēng liú cái zǐ, nà jiāng shān zhī shèng, zhèng tóu qí huái. zhāng yī piàn fēng fān, líng qiān céng bì làng, kàn bù jìn yáo shān dié cuì, yuǎn shuǐ chéng qīng. bù yī rì, xíng zhì hàn yáng jiāng kǒu. shí dāng bā yuè shí wǔ rì zhōng qiū zhī yè, ǒu rán fēng kuáng làng yǒng, dà yǔ rú zhù. zhōu jí bù néng qián jìn, pō yú shān yá zhī xià. bù duō shí, fēng tián làng jìng, yǔ zhǐ yún kāi, xiàn chū yī lún míng yuè. nà yǔ hòu zhī yuè, qí guāng bèi cháng. bó yá zài chuán cāng zhōng, dú zuò wú liáo, mìng tóng zǐ fén xiāng lú nèi," dài wǒ fǔ qín yī cāo, yǐ qiǎn qíng huái." tóng zǐ fén xiāng bà, pěng qín náng zhì yú àn jiān. bó yá kāi náng qǔ qín, tiáo xián zhuǎn zhěn, tán chū yī qǔ. qū yóu wèi zhōng, zhǐ xià" guā cì" de yī shēng xiǎng, qín xián duàn le yī gēn. bó yá dà jīng, jiào tóng zǐ qù wèn chuán tóu:" zhè zhù chuán suǒ zài shì shèn me qù chù?" chuán tóu dá dào:" ǒu yīn fēng yǔ, tíng bó yú shān jiǎo zhī xià, suī rán yǒu xiē cǎo shù, bìng wú rén jiā." bó yá jīng yà, xiǎng dào:" shì huāng shān le. ruò shì chéng guō cūn zhuāng, huò yǒu cōng míng hào xué zhī rén, dào tīng wú qín, suǒ yǐ qín shēng hū biàn, yǒu xián duàn zhī yì. zhè huāng shān xià, nà de yǒu tīng qín zhī rén? ó, wǒ zhī dào le, xiǎng shì yǒu chóu jiā chà lái cì kè bù rán, huò shì zéi dào cì hou gēng shēn, dēng zhōu jié wǒ cái wù." jiào zuǒ yòu:" yǔ wǒ shàng yá sōu jiǎn yī fān. bù zài liǔ yīn shēn chù, dìng zài lú wěi cóng zhōng!" zuǒ yòu lǐng mìng, huàn qí zhòng rén, zhèng yù dā tiào shàng yá. hū tīng àn shàng yǒu rén dā yìng dào:" zhōu zhōng dà rén, bù bì jiàn yí. xiǎo zi bìng fēi jiān dào zhī liú, nǎi qiáo fū yě. yīn dǎ chái guī wǎn, zhí zhòu yǔ kuáng fēng, yǔ jù bù néng zhē bì, qián shēn yán pàn. wén jūn yǎ cāo, shǎo zhù tīng qín." bó yá dà xiào dào:" shān zhōng dǎ chái zhī rén, yě gǎn chēng' tīng qín' èr zì! cǐ yán wèi zhī zhēn wěi, wǒ yě bù jì jiào le. zuǒ yòu de, jiào tā qù bà." nà rén bù qù, zài yá shàng gāo shēng shuō dào:" dà rén chū yán miù yǐ! qǐ bù wén' shí shì zhī yì, bì yǒu zhōng xìn.'' mén nèi yǒu jūn zǐ, mén wài jūn zǐ zhì.' dà rén ruò qī fù shān yě zhōng méi yǒu tīng qín zhī rén, zhè yè jìng gēng shēn, huāng yá xià yě bù gāi yǒu fǔ qín zhī kè le."只因览胜探奇，不顾山遥水远。伯牙是个风流才子，那江山之胜，正投其怀。张一片风帆，凌千层碧浪，看不尽遥山叠翠，远水澄清。不一日，行至汉阳江口。时当八月十五日中秋之夜，偶然风狂浪涌，大雨如注。舟楫不能前进，泊于山崖之下。不多时，风恬浪静，雨止云开，现出一轮明月。那雨后之月，其光倍常。伯牙在船舱中，独坐无聊，命童子焚香炉内，“待我抚琴一操，以遣情怀。”童子焚香罢，捧琴囊置于案间。伯牙开囊取琴，调弦转轸，弹出一曲。曲犹未终，指下“刮刺”的一声响，琴弦断了一根。伯牙大惊，叫童子去问船头：“这住船所在是甚么去处？”船头答道：“偶因风雨，停泊于山脚之下，虽然有些草树，并无人家。”伯牙惊讶，想道：“是荒山了。若是城郭村庄，或有聪明好学之人，盗听吾琴，所以琴声忽变，有弦断之异。这荒山下，那得有听琴之人？哦，我知道了，想是有仇家差来刺客；不然，或是贼盗伺候更深，登舟劫我财物。”叫左右：“与我上崖搜检一番。不在柳阴深处，定在芦苇丛中！”左右领命，唤齐众人，正欲搭跳上崖。忽听岸上有人答应道：“舟中大人，不必见疑。小子并非奸盗之流，乃樵夫也。因打柴归晚，值骤雨狂风，雨具不能遮蔽，潜身岩畔。闻君雅操，少住听琴。”伯牙大笑道：“山中打柴之人，也敢称‘听琴’二字！此言未知真伪，我也不计较了。左右的，叫他去罢。”那人不去，在崖上高声说道：“大人出言谬矣！岂不闻‘十室之邑，必有忠信。’‘门内有君子，门外君子至。’大人若欺负山野中没有听琴之人，这夜静更深，荒崖下也不该有抚琴之客了。”

bó yá jiàn tā chū yán bù sú, huò zhě zhēn shì gè tīng qín de, yì wèi kě zhī. zhǐ zhù zuǒ yòu bú yào luó zào, zǒu jìn cāng mén, huí chēn zuò xǐ de wèn dào:" yá shàng nà wèi jūn zǐ, jì shì tīng qín, zhàn lì duō shí, kě zhī dào wǒ shì cái suǒ dàn hé qū?" nà rén dào:" xiǎo zi ruò bù zhī, què yě bù lái tīng qín le. fāng cái dà rén suǒ dàn, nǎi kǒng zhòng ní tàn yán huí, pǔ rù qín shēng. qí cí yún:' kě xī yán huí mìng zǎo wáng, jiào rén sī xiǎng bìn rú shuāng. zhǐ yīn lòu xiàng dān piáo lè,' dào zhè yī jù, jiù duàn le qín xián, bù céng fǔ chū dì sì jù lái, xiǎo zi yě hái jì de:' liú dé xián míng wàn gǔ yáng.'" bó yá wén yán dà xǐ dào:" xiān shēng guǒ fēi sú shì, gé yá yáo yuǎn, nán yǐ wèn dá." mìng zuǒ yòu:" zhǎng tiào, kàn fú shǒu, qǐng nà wèi xiān shēng dēng zhōu xì jiǎng." zuǒ yòu zhǎng tiào, cǐ rén shàng chuán, guǒ rán shì gè qiáo fū: tóu dài ruò lì, shēn pī suō yī, shǒu chí jiān dān, yāo chā bǎn fǔ, jiǎo tà máng xié. shǒu xià rén nǎ zhī yán tán hǎo dǎi, jiàn shì qiáo fū, xià yǎn xiāng kàn:" duō! nà qiáo fū xià cāng qù, jiàn wǒ lǎo yé kòu tóu, wèn nǐ shèn me yán yǔ, xiǎo xīn dā yìng. guān zūn zhe lǐ!" qiáo fū què shì gè yǒu yì sī de, dào:" liè wèi bù xū cū lǔ, dài wǒ jiě yī xiāng jiàn." chú le dǒu lì, tóu shàng shì qīng bù bāo jīn tuō le suō yī, shēn shàng shì lán bù shān ér dā bó shuān yāo, lòu chū bù gùn xià jié. nà shí bù huāng bù máng, jiāng suō yī dǒu lì jiān dān bǎn fǔ, jù ān fàng cāng mén zhī wài. tuō xià máng xié, lí qù ní shuǐ, chóng fù chuān shang, bù rù cāng lái. guān cāng nèi gōng zuò shàng dēng zhú huī huáng. qiáo fū cháng yī ér bù guì, dào:" dà rén shī lǐ le." yú bó yá shì jìn guó dà chén, yǎn jiè zhōng nà yǒu liǎng jiē de bù yī. xià lái huán lǐ, kǒng shī le guān tǐ, jì qǐng xià chuán, yòu bù hǎo chì tā huí qù. bó yá mò nài hé, wēi wēi jǔ shǒu dào:" xián yǒu miǎn lǐ bà." jiào tóng zǐ kàn zuò de. tóng zǐ qǔ yī zhāng wù zuò ér zhì yú xià xí. bó yá quán wú kè lǐ, bǎ zuǐ xiàng qiáo fū yī nǔ, dào:" nǐ qiě zuò le." nǐ wǒ zhī chēng, dài màn kě zhī. nà qiáo fū yì bù qiān ràng, yǎn rán zuò xià.伯牙见他出言不俗，或者真是个听琴的，亦未可知。止住左右不要罗唣，走近舱门，回嗔作喜的问道：“崖上那位君子，既是听琴，站立多时，可知道我适才所弹何曲？”那人道：“小子若不知，却也不来听琴了。方才大人所弹，乃孔仲尼叹颜回，谱入琴声。其词云：‘可惜颜回命蚤亡，教人思想鬓如霜。只因陋巷箪瓢乐，……’到这一句，就断了琴弦，不曾抚出第四句来，小子也还记得：‘留得贤名万古扬。’”伯牙闻言大喜道：“先生果非俗士，隔崖遥远，难以问答。”命左右：“掌跳，看扶手，请那位先生登舟细讲。”左右掌跳，此人上船，果然是个樵夫：头戴箬笠，身披蓑衣，手持尖担，腰插板斧，脚踏芒鞋。手下人那知言谈好歹，见是樵夫，下眼相看：“咄！那樵夫下舱去，见我老爷叩头，问你甚么言语，小心答应。官尊着哩！”樵夫却是个有意思的，道：“列位不须粗鲁，待我解衣相见。”除了斗笠，头上是青布包巾；脱了蓑衣，身上是蓝布衫儿；搭膊拴腰，露出布棍下截。那时不慌不忙，将蓑衣、斗笠、尖担、板斧，俱安放舱门之外。脱下芒鞋，骊去泥水，重复穿上，步入舱来。官舱内公座上灯烛辉煌。樵夫长揖而不跪，道：“大人施礼了。”俞伯牙是晋国大臣，眼界中那有两接的布衣。下来还礼，恐失了官体，既请下船，又不好叱他回去。伯牙没奈何，微微举手道：“贤友免礼罢。”叫童子看坐的。童子取一张杌坐儿置于下席。伯牙全无客礼，把嘴向樵夫一弩，道：“你且坐了。”你我之称，怠慢可知。那樵夫亦不谦让，俨然坐下。

bó yá jiàn tā bù gào ér zuò, wēi yǒu chēn guài zhī yì, yīn cǐ bù wèn xìng míng, yì bù hū shǒu xià rén kàn chá. mò zuò duō shí, guài ér wèn zhī:" shì cái yá shàng tīng qín de, jiù shì nǐ me?" qiáo fū dá yán:" bù gǎn." bó yá dào:" wǒ qiě wèn nǐ, jì lái tīng qín, bì zhī qín zhī chū chù. cǐ qín hé rén suǒ zào? fǔ tā yǒu shèn hǎo chù?" zhèng wèn zhī shí, chuán tóu lái bǐng huà:" fēng sè shùn le, yuè míng rú zhòu, kě yǐ kāi chuán." bó yá fēn fù:" qiě màn xiē!" qiáo fū dào," chéng dà rén xià wèn, xiǎo zi ruò jiǎng huà xù fán, kǒng dān wù shùn fēng xíng zhōu." bó yá xiào dào:" wéi kǒng nǐ bù zhī qín lǐ. ruò jiǎng dé yǒu lǐ, jiù bù zuò guān, yì fēi dà shì, hé kuàng xíng lù zhī chí sù hū!" qiáo fū dào:" jì rú cǐ, xiǎo zi fāng gǎn jiàn tán. cǐ qín nǎi fú xī shì suǒ zuó, jiàn wǔ xīng zhī jīng, fēi zhuì wú tóng, fèng huáng lái yí. fèng nǎi bǎi niǎo zhī wáng, fēi zhú shí bù shí, fēi wù tóng bù qī, fēi lǐ quán bù yǐn. fú xī yǐ zhī wú tóng nǎi shù zhōng zhī liáng cái, duó zào huà zhī jīng qì, kān wèi yǎ yuè, lìng rén fá zhī. qí shù gāo sān zhàng sān chǐ, àn sān shí sān tiān zhī shù, jié wèi sān duàn, fēn tiān dì rén sān cái. qǔ shàng yī duàn kòu zhī, qí shēng tài qīng, yǐ qí guò qīng ér fèi zhī qǔ xià yī duàn kòu zhī, qí shēng tài zhuó, yǐ qí guò zhòng ér fèi zhī qǔ zhōng yī duàn kòu zhī, qí shēng qīng zhuó xiāng jì, qīng zhòng xiāng jiān. sòng cháng liú shuǐ zhōng, jìn qī shí èr rì, àn qī shí èr hòu zhī shù. qǔ qǐ yīn gàn, xuǎn liáng shí jí rì, yòng gāo shǒu jiàng rén liú zǐ qí zhì chéng yuè qì. cǐ nǎi yáo chí zhī lè, gù míng yáo qín. zhǎng sān chǐ liù cùn yī fēn, àn zhōu tiān sān bǎi liù shí yí dù qián kuò bā cùn, àn bā jié hòu kuò sì cùn, àn sì shí hòu èr cùn, àn liǎng yí. yǒu jīn tóng tóu, yù nǚ yāo, xiān rén bèi, lóng chí, fèng zhǎo, yù zhěn, jīn huī. nà huī yǒu shí èr, àn shí èr yuè yòu yǒu yī zhōng huī, àn rùn yuè. xiān shì wǔ tiáo xián zài shàng, wài àn wǔ xíng: jīn mù shuǐ huǒ tǔ nèi àn wǔ yīn: gōng shāng jiǎo zhēng yǔ. yáo shùn shí cāo wǔ xián qín, gē' nán fēng' shī, tiān xià dà zhì. hòu yīn zhōu wén wáng bèi qiú yú xiàn lǐ, diào zǐ bó yì kǎo, tiān xián yī gēn, qīng yōu āi yuàn, wèi zhī wén xián. hòu wǔ wáng fá zhòu, qián gē hòu wǔ, tiān xián yī gēn, jī liè fā yáng, wèi zhī wǔ xián. xiān shì gōng shāng jiǎo zhēng yǔ wǔ xián, hòu jiā èr xián, chēng wéi wén wǔ qī xián qín. cǐ qín yǒu liù jì, qī bù dàn, bā jué. hé wéi liù jì? yī jì dà hán, èr jì dà shǔ, sān jì dà fēng, sì jì dà yǔ, wǔ jì xùn léi, liù jì dà xuě. hé wéi qī bù dàn? wén sàng zhě bù dàn, zòu yuè bù dàn, shì rǒng bù dàn, bù jìng shēn bù dàn, yì guān bù zhěng bù dàn, bù fén xiāng bù dàn, bù yù zhī yīn zhě bù dàn. hé wéi bā jué? zǒng zhī, qīng qí yōu yǎ, bēi zhuàng yōu cháng. cǐ qín fǔ dào jìn měi jìn shàn zhī chù, xiào hǔ wén ér bù hǒu, āi yuán tīng ér bù tí. nǎi yǎ yuè zhī hǎo chù yě."伯牙见他不告而坐，微有嗔怪之意，因此不问姓名，亦不呼手下人看茶。默坐多时，怪而问之：“适才崖上听琴的，就是你么？”樵夫答言：“不敢。”伯牙道：“我且问你，既来听琴，必知琴之出处。此琴何人所造？抚他有甚好处？”正问之时，船头来禀话：“风色顺了，月明如昼，可以开船。”伯牙分付：“且慢些！”樵夫道，“承大人下问，小子若讲话絮烦，恐担误顺风行舟。”伯牙笑道：“惟恐你不知琴理。若讲得有理，就不做官，亦非大事，何况行路之迟速乎！”樵夫道：“既如此，小子方敢僭谈。此琴乃伏羲氏所琢，见五星之精，飞坠梧桐，凤皇来仪。凤乃百鸟之王，非竹实不食，非悟桐不栖，非醴泉不饮。伏羲以知梧桐乃树中之良材，夺造化之精气，堪为雅乐，令人伐之。其树高三丈三尺，按三十三天之数，截为三段，分天、地、人三才。取上一段叩之，其声太清，以其过轻而废之；取下一段叩之，其声太浊，以其过重而废之；取中一段叩之，其声清浊相济，轻重相兼。送长流水中，浸七十二日，按七十二候之数。取起阴干，选良时吉日，用高手匠人刘子奇制成乐器。此乃瑶池之乐，故名瑶琴。长三尺六寸一分，按周天三百六十一度；前阔八寸，按八节；后阔四寸，按四时；厚二寸，按两仪。有金童头，玉女腰，仙人背，龙池，凤沼，玉轸，金徽。那徽有十二，按十二月；又有一中徽，按闰月。先是五条弦在上，外按五行：金、木、水、火、土；内按五音：宫、商、角、徵、羽。尧舜时操五弦琴，歌‘南风’诗，天下大治。后因周文王被囚于羡里，吊子伯邑考，添弦一根，清幽哀怨，谓之文弦。后武王伐纣，前歌后舞，添弦一根，激烈发扬，谓之武弦。先是宫、商、角、徵、羽五弦，后加二弦，称为文武七弦琴。此琴有六忌，七不弹，八绝。何为六忌？一忌大寒，二忌大暑，三忌大风，四忌大雨，五忌迅雷，六忌大雪。何为七不弹？闻丧者不弹，奏乐不弹，事冗不弹，不净身不弹，衣冠不整不弹，不焚香不弹，不遇知音者不弹。何为八绝？总之，清奇幽雅，悲壮悠长。此琴抚到尽美尽善之处，啸虎闻而不吼，哀猿听而不啼。乃雅乐之好处也。”

bó yá tīng jiàn tā duì dá rú liú, yóu kǒng shì jì wèn zhī xué. yòu xiǎng dào:" jiù shì jì wèn zhī xué, yě kuī tā le. wǒ zài shì tā yī shì." cǐ shí yǐ bù shì zài xiān nǐ wǒ zhī chēng le, yòu wèn dào:" zú xià jì zhī lè lǐ, dāng shí kǒng zhòng ní gǔ qín yú shì zhōng, yán huí zì wài rù, wén qín zhōng yǒu yōu chén zhī shēng, yí yǒu tān shā zhī yì, guài ér wèn zhī. zhòng ní yuē:' wú shì gǔ qín, jiàn māo fāng bǔ shǔ, yù qí dé zhī, yòu kǒng qí shī zhī. cǐ tān shā zhī yì, suì lù yú sī tóng." shǐ zhī shèng mén yīn yuè zhī lǐ, rù yú wēi miào. jiǎ rú xià guān fǔ qín, xīn zhōng yǒu suǒ sī niàn, zú xià néng wén ér zhī zhī fǒu?" qiáo fū dào:" máo shī yún:' tā rén yǒu xīn, yǔ cǔn duó zhī.' dà rén shì fǔ nòng yī guò, xiǎo zi rèn xīn cāi duó. ruò cāi bù zháo shí, dà rén xiū de jiàn zuì." bó yá jiāng duàn xián chóng zhěng, chén sī bàn shǎng. qí yì zài yú gāo shān, fǔ qín yī nòng. qiáo fū zàn dào:" měi zāi yáng yáng hū, dà rén zhī yì, zài gāo shān yě!" bó yá bù dá. yòu níng shén yī huì, jiāng qín zài gǔ, qí yì zài yú liú shuǐ. qiáo fū yòu zàn dào:" měi zāi shāng shāng hū, zhì zài liú shuǐ!" zhǐ liǎng jù, dào zhe le bó yá de xīn shì. bó yá dà jīng, tuī qín ér qǐ, yǔ zǐ qī shī bīn zhǔ zhī lǐ. lián hū:" shī jìng! shī jìng! shí zhōng yǒu měi yù zhī cáng, ruò yǐ yī mào qǔ rén, qǐ bù wù le tiān xià xián shì! xiān shēng gāo míng yǎ xìng?" qiáo dà qiàn shēn ér dá:" xiǎo zi xìng zhōng, míng huī, jiàn zì zǐ qī." bó yá gǒng shǒu dào:" shì zhōng zǐ qī xiān shēng." zǐ qī zhuǎn wèn:" dà rén gāo xìng? róng rèn hé suǒ?" bó yá dào:" xià guān yú ruì, shì yú jìn cháo, yīn xiū pìn shàng guó ér lái." zǐ qī dào:" yuán lái shì bó yá dà rén." bó yá tuī zǐ qī zuò yú kè wèi, zì jǐ zhǔ xí xiāng péi, mìng tóng zǐ diǎn chá. chá bà, yòu mìng tóng zǐ qǔ jiǔ gòng zhuó. bó yá dào:" jiè cǐ pān huà, xiū xián jiǎn xiè." zǐ qī chēng:" bù gǎn."伯牙听见他对答如流，犹恐是记问之学。又想道：“就是记问之学，也亏他了。我再试他一试。”此时已不似在先你我之称了，又问道：“足下既知乐理，当时孔仲尼鼓琴于室中，颜回自外入，闻琴中有幽沉之声，疑有贪杀之意，怪而问之。仲尼曰：‘吾适鼓琴，见猫方捕鼠，欲其得之，又恐其失之。此贪杀之意，遂露于丝桐。”始知圣门音乐之理，入于微妙。假如下官抚琴，心中有所思念，足下能闻而知之否？”樵夫道：“《毛诗》云：‘他人有心，予忖度之。’大人试抚弄一过，小子任心猜度。若猜不着时，大人休得见罪。”伯牙将断弦重整，沉思半晌。其意在于高山，抚琴一弄。樵夫赞道：“美哉洋洋乎，大人之意，在高山也！”伯牙不答。又凝神一会，将琴再鼓，其意在于流水。樵夫又赞道：“美哉汤汤乎，志在流水！”只两句，道着了伯牙的心事。伯牙大惊，推琴而起，与子期施宾主之礼。连呼：“失敬！失敬！石中有美玉之藏，若以衣貌取人，岂不误了天下贤士！先生高名雅姓？”樵大欠身而答：“小子姓钟，名徽，贱字子期。”伯牙拱手道：“是钟子期先生。”子期转问：“大人高姓？荣任何所？”伯牙道：”下官俞瑞，仕于晋朝，因修聘上国而来。”子期道：“原来是伯牙大人。”伯牙推子期坐于客位，自己主席相陪，命童子点茶。茶罢，又命童子取酒共酌。伯牙道：“借此攀话，休嫌简亵。”子期称：“不敢。”

tóng zǐ qǔ guò yáo qín, èr rén rù xí yǐn jiǔ. bó yá kāi yán yòu wèn:" xiān shēng shēng kǒu shì chǔ rén le, dàn bù zhī zūn jū hé chǔ?" zǐ qī dào:" lí cǐ bù yuǎn, dì míng mǎ ān shān jí xián cūn, biàn shì huāng jū." bó yá diǎn tóu dào:" hǎo gè jí xián cūn." yòu wèn:" dào yì hé wéi?" zǐ qī dào:" yě jiù shì dǎ chái wéi shēng." bó yá wēi xiào dào:" zǐ qī xiān shēng, xià guān yě bù gāi jiàn yán, shì xiān shēng zhè děng bào fù, hé bù qiú qǔ gōng míng, lì shēn yú láng miào, chuí míng yú zhú bó què nǎi zī zhì lín quán, hùn jī qiáo mù, yǔ cǎo mù tóng xiǔ? qiè wèi xiān shēng bù qǔ yě." zǐ qī dào:" shí bù xiāng mán, shè jiān shàng yǒu nián mài èr qīn, xià wú shǒu zú xiāng fǔ. cǎi qiáo dù rì, yǐ jǐn fù mǔ zhī yú nián. suī wèi wèi sān gōng zhī zūn, bù rěn yì wǒ yī rì zhī yǎng yě." bó yá dào:" rú cǐ dà xiào, yī fà nán de." èr rén bēi jiǔ chóu zuò yī huì. zǐ qī chǒng rǔ wú jīng, bó yá yù jiā ài zhòng. yòu wèn zǐ qī:" qīng chūn duō shǎo?" zǐ qī dào:" xū dù èr shí yǒu qī." bó yá dào:" xià guān nián zhǎng yī xún. zǐ qī ruò bú jiàn qì, jié wèi xiōng dì xiāng chèn, bù fù zhī yīn qì yǒu." zǐ qī xiào dào:" dà rén chà yǐ! dà rén nǎi shàng guó míng gōng, zhōng huī nǎi qióng xiāng jiàn zi, zěn gǎn yǎng bān, yǒu rǔ fǔ jiù." bó yá dào:" xiāng shí mǎn tiān xià, zhī xīn néng jǐ rén? xià guān lù lù fēng chén, dé yǔ gāo xián jié qì, shí nǎi shēng píng zhī wàn xìng. ruò yǐ fù guì pín jiàn wèi xián, qù yú ruì wèi hé děng rén hū!" suì mìng tóng zǐ zhòng tiān lú huǒ, zài shú míng xiāng, jiù chuán cāng zhōng yǔ zǐ qī dǐng lǐ bā bài. bó yá nián zhǎng wèi xiōng, zǐ qī wèi dì. jīn hòu xiōng dì xiāng chèn, shēng sǐ bù fù. bài bà, fù mìng qǔ nuǎn jiǔ zài zhuó. zǐ qī ràng bó yá shàng zuò, bó yá cóng qí yán. huàn le bēi zhù, zǐ qī xià xí, xiōng dì xiāng chèn, bǐ cǐ tán xīn xù huà. zhèng shì:" hé yì kè lái xīn bù yàn, zhī yīn rén tīng huà piān cháng."童子取过瑶琴，二人入席饮酒。伯牙开言又问：“先生声口是楚人了，但不知尊居何处？”子期道：“离此不远，地名马安山集贤村，便是荒居。”伯牙点头道：“好个集贤村。”又问：“道艺何为？”子期道：“也就是打柴为生。”伯牙微笑道：“子期先生，下官也不该僭言，似先生这等抱负，何不求取功名，立身于廊庙，垂名于竹帛；却乃资志林泉，混迹樵牧，与草木同朽？窃为先生不取也。”子期道：“实不相瞒，舍间上有年迈二亲，下无手足相辅。采樵度日，以尽父母之余年。虽位为三公之尊，不忍易我一日之养也。”伯牙道：“如此大孝，一发难得。”二人杯酒酬酢一会。子期宠辱无惊，伯牙愈加爱重。又问子期：“青春多少？”子期道：“虚度二十有七。”伯牙道：“下官年长一旬。子期若不见弃，结为兄弟相称，不负知音契友。”子期笑道：“大人差矣！大人乃上国名公，钟徽乃穷乡贱子，怎敢仰扳，有辱俯就。”伯牙道：“相识满天下，知心能几人？下官碌碌风尘，得与高贤结契，实乃生平之万幸。若以富贵贫贱为嫌，觑俞瑞为何等人乎！”遂命童子重添炉火，再熟名香，就船舱中与子期顶礼八拜。伯牙年长为兄，子期为弟。今后兄弟相称，生死不负。拜罢，复命取暖酒再酌。子期让伯牙上坐，伯牙从其言。换了杯箸，子期下席，兄弟相称，彼此谈心叙话。正是：“合意客来心不厌，知音人听话偏长。”

tán lùn zhèng nóng, bù jué yuè dàn xīng xī, dōng fāng fā bái. chuán shàng shuǐ shǒu dōu qǐ shēn shōu shí péng suǒ, zhěng bèi kāi chuán. zǐ qī qǐ shēn gào cí, bó yá pěng yī bēi jiǔ dì yǔ zǐ qī, bà zi qī zhī shǒu, tàn dào:" xián dì, wǒ yǔ nǐ xiāng jiàn hé tài chí, xiāng bié hé tài zǎo!" zǐ qī wén yán, bù jué lèi zhū dī yú bēi zhōng. zǐ qī yī yǐn ér jìn, zhēn jiǔ huí jìng bó yá. èr rén gè yǒu juàn liàn bù shě zhī yì. bó yá dào:" yú xiōng yú qíng bù jìn, yì yù qū yán xián dì tóng háng shù rì, wèi zhī kě fǒu?" zǐ qī dào:" xiǎo dì fēi bù yù xiāng cóng. zěn nài èr qīn nián lǎo,' fù mǔ zài, bù yuǎn yóu.'" bó yá dào:" jì shì èr wèi zūn rén zài táng, huí qù gào guò èr qīn, dào jìn yáng lái kàn yú xiōng yī kàn, zhè jiù shì" yóu bì yǒu fāng' le." zǐ qī dào:" xiǎo dì bù gǎn qīng nuò ér guǎ xìn, xǔ le xián xiōng, jiù dāng jiàn yuē. wàn yī bǐng mìng yú èr qīn, èr qīn bù yǔn, shǐ rén xiōng xuán wàng yú shù qiān lǐ zhī wài, xiǎo dì zhī zuì gèng dà yǐ." bó yá dào:" xián dì zhēn suǒ wèi zhì chéng jūn zǐ. yě bà, míng nián hái shì wǒ lái kàn xián dì." zǐ qī dào:" rén xiōng míng suì hé shí dào cǐ? xiǎo dì hǎo cì hou zūn jià." bó yá qū zhǐ dào:" zuó yè shì zhōng qiū jié, jīn rì tiān míng, shì bā yuè shí liù rì le. xián dì, wǒ lái réng zài zhòng qiū zhōng wǔ liù rì fèng fǎng. ruò guò le zhōng xún, chí dào jì qiū yuè fèn, jiù shì shuǎng xìn, bù wéi jūn zǐ," jiào tóng zǐ:" fēn fù jì shì jiāng zhōng xián dì suǒ jū dì míng jí xiāng huì de rì qī, dēng xiě zài rì jì bù shàng." zǐ qī dào:" jì rú cǐ, xiǎo dì lái nián zhòng qiū zhōng wǔ liù rì, zhǔn zài jiāng biān shì lì gǒng hòu, bù gǎn yǒu wù. tiān sè yǐ míng, xiǎo dì gào cí le." bó yá dào:" xián dì qiě zhù." mìng tóng zǐ qǔ huáng jīn èr hù, bù yòng fēng tiē, shuāng shǒu pěng dìng dào:" xián dì, xiē xū bó lǐ, quán wèi èr wèi zūn rén gān zhǐ zhī fèi. sī wén gǔ ròu, wù dé xián qīng." zǐ qī bù gǎn qiān ràng, jí shí shōu xià. zài bài gào bié, hán lèi chū cāng, qǔ jiān dān tiāo le suō yī dǒu lì, chā bǎn fǔ yú yāo wèn, zhǎng tiào dā fú shǒu shàng yá. bó yá zhí sòng zhì chuán tóu, gè gè sǎ lèi ér bié.谈论正浓，不觉月淡星稀，东方发白。船上水手都起身收拾篷索，整备开船。子期起身告辞，伯牙捧一杯酒递与子期，把子期之手，叹道：“贤弟，我与你相见何太迟，相别何太早！”子期闻言，不觉泪珠滴于杯中。子期一饮而尽，斟酒回敬伯牙。二人各有眷恋不舍之意。伯牙道：“愚兄余情不尽，意欲曲延贤弟同行数日，未知可否？”子期道：“小弟非不欲相从。怎奈二亲年老，‘父母在，不远游。’”伯牙道：“既是二位尊人在堂，回去告过二亲，到晋阳来看愚兄一看，这就是“游必有方’了。”子期道：“小弟不敢轻诺而寡信，许了贤兄，就当践约。万一禀命于二亲，二亲不允，使仁兄悬望于数千里之外，小弟之罪更大矣。”伯牙道：“贤弟真所谓至诚君子。也罢，明年还是我来看贤弟。”子期道：“仁兄明岁何时到此？小弟好伺候尊驾。”伯牙屈指道：“昨夜是中秋节，今日天明，是八月十六日了。贤弟，我来仍在仲秋中五六日奉访。若过了中旬，迟到季秋月分，就是爽信，不为君子，”叫童子：“分付记室将钟贤弟所居地名及相会的日期，登写在日记簿上。”子期道：“既如此，小弟来年仲秋中五六日，准在江边侍立拱候，不敢有误。天色已明，小弟告辞了。”伯牙道：“贤弟且住。”命童子取黄金二笏，不用封帖，双手捧定道：“贤弟，些须薄礼，权为二位尊人甘旨之费。斯文骨肉，勿得嫌轻。”子期不敢谦让，即时收下。再拜告别，含泪出舱，取尖担挑了蓑衣、斗笠，插板斧于腰问，掌跳搭扶手上崖。伯牙直送至船头，各各洒泪而别。

bù tí zǐ qī huí jiā zhī shì. zài shuō yú bó yá diǎn gǔ kāi chuán, yí lù jiāng shān zhī shèng, wú xīn guān lǎn, xīn xīn niàn niàn, zhǐ xiǎng zhe zhī yīn zhī rén. yòu xíng le jǐ rì, shě zhōu dēng àn. jīng guò zhī dì, zhī shì jìn guó shàng dài fū, bù gǎn qīng màn, ān pǎi chē mǎ xiāng sòng. zhí zhì jìn yáng, huí fù le jìn zhǔ, bù zài huà xià.不题子期回家之事。再说俞伯牙点鼓开船，一路江山之胜，无心观览，心心念念，只想着知音之人。又行了几日，舍舟登岸。经过之地，知是晋国上大夫，不敢轻慢，安排车马相送。直至晋阳，回复了晋主，不在话下。

guāng yīn xùn sù, guò le qiū dōng, bù jué chūn qù xià lái. bó yá xīn huái zǐ qī. wú rì wàng zhī. xiǎng zhe zhōng qiū jié jìn, zòu guò jìn zhǔ, gěi jiǎ huán xiāng. jìn zhǔ yī yǔn. bó yá shōu shí xíng zhuāng, réng dǎ dà kuān zhuǎn, cóng shuǐ lù ér xíng. xià chuán zhī hòu, fēn fù shuǐ shǒu, dàn shì wān bó suǒ zài, jiù lái tōng bào dì míng. shì yǒu ǒu rán, gāng gāng bā yuè shí wǔ yè, shuǐ shǒu bǐng fù, cǐ qù mǎ ān shān bù yuǎn. bó yá yī xī hái rèn de qù nián pō chuán xiāng huì zǐ qī zhī chù. fēn fù shuǐ shǒu, jiāng chuán wān bó, shuǐ dǐ pāo máo, yá biān dīng jué. qí yè qíng míng, chuán cāng nèi yī xiàn yuè guāng, shè jìn zhū lián. bó yá mìng tóng zǐ jiāng lián juǎn qǐ, bù chū cāng mén, lì yú chuán tóu zhī shàng, yǎng guān dǒu bǐng. shuǐ dǐ tiān xīn, wàn qǐng máng rán, zhào rú bái zhòu. sī xiǎng qù suì yǔ zhī jǐ xiāng féng, ér zhǐ yuè míng. jīn yè chóng lái, yòu zhí liáng yè. tā yuē dìng jiāng biān xiāng hòu, rú hé quán wú zōng yǐng, mò fēi shuǎng xìn? yòu děng le yī huì, xiǎng dào:" wǒ lǐ huì de le. jiāng biān lái wǎng chuán zhī pō duō. wǒ jīn rì suǒ jià de, bú shì qù nián zhī chuán le. wú dì jí qiè rú hé rèn de? qù suì wǒ yuán wèi fǔ qín jīng dòng zhī yīn. jīn yè réng jiāng yáo qín fǔ nòng yī qǔ, wú dì wén zhī, bì lái xiāng jiàn." mìng tóng zǐ qǔ qín zhuō ān fàng chuán tóu, fén xiāng shè zuò. bó yá kāi náng, tiáo xián zhuǎn zhěn, cái fàn yīn lǜ, shāng xián zhōng yǒu āi yuàn zhī shēng. bó yá tíng qín bù cāo:" ya! shāng xián āi shēng qī qiè, wú dì bì zāo yōu zài jiā. qù suì céng yán fù mǔ nián gāo. ruò fēi fù sāng, bì shì mǔ wáng. tā wéi rén zhì xiào, shì yǒu qīng zhòng, níng shī xìn yú wǒ, bù kěn shī lǐ yú qīn, suǒ yǐ bù lái yě. lái rì tiān míng, wǒ qīn shàng yá tàn wàng." jiào tóng zǐ shōu shí qín zhuō, xià cāng jiù qǐn.光阴迅速，过了秋冬，不觉春去夏来。伯牙心怀子期。无日忘之。想着中秋节近，奏过晋主，给假还乡。晋主依允。伯牙收拾行装，仍打大宽转，从水路而行。下船之后，分付水手，但是湾泊所在，就来通报地名。事有偶然，刚刚八月十五夜，水手禀复，此去马安山不远。伯牙依稀还认得去年泊船相会子期之处。分付水手，将船湾泊，水底抛锚，崖边钉橛。其夜晴明，船舱内一线月光，射进朱帘。伯牙命童子将帘卷起，步出舱门，立于船头之上，仰观斗柄。水底天心，万顷茫然，照如白昼。思想去岁与知己相逢，而止月明。今夜重来，又值良夜。他约定江边相候，如何全无踪影，莫非爽信？又等了一会，想道：“我理会得了。江边来往船只颇多。我今日所驾的，不是去年之船了。吾弟急切如何认得？去岁我原为抚琴惊动知音。今夜仍将瑶琴抚弄一曲，吾弟闻之，必来相见。”命童子取琴桌安放船头，焚香设座。伯牙开囊，调弦转轸，才泛音律，商弦中有哀怨之声。伯牙停琴不操：“呀！商弦哀声凄切，吾弟必遭忧在家。去岁曾言父母年高。若非父丧，必是母亡。他为人至孝，事有轻重，宁失信于我，不肯失礼于亲，所以不来也。来日天明，我亲上崖探望。”叫童子收拾琴桌，下舱就寝。

bó yá yī yè bù shuì, zhēn gè bā míng bù míng, pàn xiǎo bù xiǎo. kàn kàn yuè yí lián yǐng, rì chū shān tóu. bó yá qǐ lái shū xǐ zhěng yī, mìng tóng zǐ xié qín xiāng suí, yòu qǔ huáng jīn shí yì dài qù:" tǎng wú dì jū sāng, kě wèi zèng lǐ." chuài tiào dēng yá, xíng yú qiáo jìng, yuē mò shí shù lǐ, chū yī gǔ kǒu, bó yá zhàn zhù. tóng zǐ bǐng dào:" lǎo yé wèi hé bù xíng?" bó yá dào:" shān fēn nán běi, lù liè dōng xī. cóng shān gǔ chū lái, liǎng tóu dōu shì dà lù, dōu qù de. zhī dào nà yí lù zài jí xián cūn qù? děng gè shí lù zhī rén, wèn míng liǎo tā, fāng cái kě xíng." bó yá jiù shí shàng shǎo qì, tóng ér tuì lì yú hòu. bù duō shí, zuǒ shǒu guān lù shàng yǒu yī lǎo sǒu, rán chuí yù xiàn, fā wǎn yín sī, ruò guān yě fú, zuǒ shǒu jǔ téng zhàng, yòu shǒu xié zhú lán, xú bù ér lái. bó yá qǐ shēn zhěng yī, xiàng qián shī lǐ. nà lǎo zhě bù huāng bù máng, jiāng yòu shǒu zhú lán qīng qīng fàng xià, shuāng shǒu jǔ téng zhàng huán lǐ, dào:" xiān shēng yǒu hé jiàn jiào?" bó yá dào:" qǐng wèn liǎng tóu lù, nà yī tiáo lù, wǎng jí xián cūn qù de?" lǎo zhě dào:" nà liǎng tóu lù, jiù shì liǎng gè jí xián cūn. zuǒ shǒu shì shàng jí xián cūn, yòu shǒu shì xià jí xián cūn, tōng qú sān shí lǐ guān dào. xiān shēng cóng gǔ chū lái, zhèng dāng qí bàn. dōng qù shí wǔ lǐ, xī qù yě shì shí wǔ lǐ. bù zhī xiān shēng yào wǎng nà yí gè jí xián cūn?"伯牙一夜不睡，真个巴明不明，盼晓不晓。看看月移帘影，日出山头。伯牙起来梳洗整衣，命童子携琴相随，又取黄金十镒带去：“傥吾弟居丧，可为赠礼。”踹跳登崖，行于樵径，约莫十数里，出一谷口，伯牙站住。童子禀道：“老爷为何不行？”伯牙道：“山分南北，路列东西。从山谷出来，两头都是大路，都去得。知道那一路在集贤村去？等个识路之人，问明了他，方才可行。”伯牙就石上少憩，童儿退立于后。不多时，左手官路上有一老叟，髯垂玉线，发挽银丝，箬冠野服，左手举藤杖，右手携竹篮，徐步而来。伯牙起身整衣，向前施礼。那老者不慌不忙，将右手竹篮轻轻放下，双手举藤杖还礼，道：“先生有何见教？”伯牙道：“请问两头路，那一条路，往集贤村去的？”老者道：“那两头路，就是两个集贤村。左手是上集贤村，右手是下集贤村，通衢三十里官道。先生从谷出来，正当其半。东去十五里，西去也是十五里。不知先生要往那一个集贤村？”

bó yá mò mò wú yán, àn xiǎng dào:" wú dì shì gè cōng míng rén, zěn me shuō huà zhè děng hú tú! xiāng huì zhī rì, nǐ zhī dào cǐ wèn yǒu liǎng gè jí xián cūn, huò shàng huò xià, jiù gāi shuō gè míng bái le." bó yá què cái shěn yín, nà lǎo zhě dào:" xiān shēng zhè děng yín xiǎng, yí dìng nà shuō lù de, bù céng fēn shàng xià, zǒng shuō le gè jí xián cūn, jiào xiān shēng méi chù zhuā xún le." bó yá dào:" biàn shì." lǎo zhě dào:" liǎng gè jí xián cūn zhōng, yǒu yī èr shí jiā zhuāng hù, dà dǐ dōu shì yǐn dùn bì shì zhī bèi. lǎo fū zài zhè shān lǐ, duō zhù le jǐ nián, zhèng shì' tǔ jū èr shí zài, wú yǒu bù qīn rén'. zhèi xiē zhuāng hù, bú shì shè qīn, jiù shì bì yǒu. xiān shēng dào jí xián cūn bì shì fǎng yǒu, zhǐ shuō xiān shēng suǒ fǎng zhī yǒu, xìng shèn míng shuí, zhě fū jiù zhī tā zhù chù le." bó yá dào:" xué shēng yào wǎng zhōng jiā zhuāng qù." lǎo zhě wén" zhōng jiā zhuāng" èr zì, yī shuāng hūn huā yǎn nèi, pū sù sù diào xià lèi lái, dào:" xiān shēng bié jiā kě qù, ruò shuō zhōng jiā zhuāng, bù bì qù le." bó yá jīng wèn:" què shì wèi hé?" lǎo zhě dào:" xiān shēng dào zhōng jiā zhuāng, yào fǎng hé rén?" bó yá dào:" yào fǎng zǐ qī." lǎo zhě wén yán, fàng shēng dà kū dào:" zǐ qī zhōng huī, nǎi wú ér yě. qù nián bā yuè shí wǔ cǎi qiáo guī wǎn, yù jìn guó shàng dài fū yú bó yá xiān shēng. jiǎng lùn zhī jiān, yì qì xiāng tóu. lín xíng zèng huáng jīn èr hù. wú ér mǎi shū gōng dú, lǎo zhuō wú cái, bù céng jìn zhǐ. dàn zé cǎi qiáo fù zhòng, mù zé yù dú xīn qín, xīn lì hào fèi, rǎn chéng qiè jí, shù yuè zhī jiān, yǐ wáng gù le."伯牙默默无言，暗想道：“吾弟是个聪明人，怎么说话这等糊涂！相会之日，你知道此问有两个集贤村，或上或下，就该说个明白了。”伯牙却才沈吟，那老者道：“先生这等吟想，一定那说路的，不曾分上下，总说了个集贤村，教先生没处抓寻了。”伯牙道：“便是。”老者道：“两个集贤村中，有一二十家庄户，大抵都是隐遁避世之辈。老夫在这山里，多住了几年，正是‘土居二十载，无有不亲人’。这些庄户，不是舍亲，就是敝友。先生到集贤村必是访友，只说先生所访之友，姓甚名谁，者夫就知他住处了。”伯牙道：“学生要往钟家庄去。”老者闻“钟家庄”二字，一双昏花眼内，扑簌簌掉下泪来，道：”先生别家可去，若说钟家庄，不必去了。”伯牙惊问：“却是为何？”老者道：“先生到钟家庄，要访何人？”伯牙道：“要访子期。”老者闻言，放声大哭道：“子期钟徽，乃吾儿也。去年八月十五采樵归晚，遇晋国上大夫俞伯牙先生。讲论之间，意气相投。临行赠黄金二笏。吾儿买书攻读，老拙无才，不曾禁止。旦则采樵负重，暮则育读辛勤，心力耗废，染成怯疾，数月之间，已亡故了。”

bó yá wén yán, wǔ nèi bēng liè, lèi rú yǒng quán, dà jiào yī shēng, bàng shān yá diē dǎo, hūn jué yú dì. zhōng gōng yòng shǒu chān fú, huí gù xiǎo tóng dào," cǐ wèi xiān shēng shì shuí?" xiǎo tóng dī dī fù ěr dào:" jiù shì yú bó yá lǎo yé." zhōng gōng dào:" yuán lái shì wú ér hǎo yǒu." fú qǐ bó yá sū xǐng. bó yá zuò yú dì xià, kǒu tǔ tán xián, shuāng shǒu chuí xiōng, tòng kū bù yǐ. dào:" xián dì ā, wǒ zuó yè pō zhōu, hái shuō nǐ shuǎng xìn, qǐ zhī yǐ wèi quán xià zhī guǐ! nǐ yǒu cái wú shòu le!" zhōng gōng shì lèi xiāng quàn. bó yá kū bà qǐ lái, zhòng yǔ zhōng gōng shī lǐ, bù gǎn hū lǎo zhàng, chēng wéi lǎo bó, yǐ jiàn tōng jiā xiōng dì zhī yì. bó yá dào:" lǎo bó, lìng láng hái shì tíng shū zài jiā, hái shì chū yì jiāo wài le?" zhōng gōng dào:" yī yán nán jìn! wáng ér lín zhōng, lǎo fū yǔ zhuō jīng zuò yú wò tà zhī qián. wáng ér yí yǔ zhǔ fù dào:' xiū duǎn yóu tiān, ér shēng qián bù néng jìn rén zi shì qīn zhī dào, sǐ hòu qǐ zàng yú mǎ ān shān jiāng biān. yǔ jìn dài fū yú bó yá yǒu yuē, yù jiàn qián yán ěr." lǎo fū bù fù wáng ér lín zhōng zhī yán. shì cái xiān shēng lái de xiǎo lù zhī yòu, yī qiū xīn tǔ, jí wú ér zhōng huī zhī jiā. jīn rì shì bǎi rì zhī jì, lǎo fū tí yī mò zhǐ qián, wǎng fén qián shāo huà, hé qī yǔ xiān shēng xiàng yù!" bó yá dào:" jì rú cǐ, fèng péi lǎo pà, jiù fén qián yī bài." mìng xiǎo tóng dài tài gōng tí le zhú lán.伯牙闻言，五内崩裂，泪如涌泉，大叫一声，傍山崖跌倒，昏绝于地。钟公用手搀扶，回顾小童道，“此位先生是谁？”小童低低附耳道：“就是俞伯牙老爷。”钟公道：“元来是吾儿好友。”扶起伯牙苏醒。伯牙坐于地下，口吐痰涎，双手捶胸，恸哭不已。道：“贤弟呵，我昨夜泊舟，还说你爽信，岂知已为泉下之鬼！你有才无寿了！”钟公拭泪相劝。伯牙哭罢起来，重与钟公施礼，不敢呼老丈，称为老伯，以见通家兄弟之意。伯牙道：“老伯，令郎还是停枢在家，还是出瘗郊外了？”钟公道：“一言难尽！亡儿临终，老夫与拙荆坐于卧榻之前。亡儿遗语瞩付道：‘修短由天，儿生前不能尽人子事亲之道，死后乞葬于马安山江边。与晋大夫俞伯牙有约，欲践前言耳。”老夫不负亡儿临终之言。适才先生来的小路之右，一丘新土，即吾儿钟徽之家。今日是百日之忌，老夫提一陌纸钱，往坟前烧化，何期与先生相遇！”伯牙道：“既如此，奉陪老怕，就坟前一拜。”命小童代太公提了竹蓝。

zhōng gōng cè zhàng yǐn lù, bó yá suí hòu, xiǎo tóng gēn dìng, fù jìn gǔ kǒu. guǒ jiàn yī qiū xīn tǔ, zài yú lù zuǒ. bó yá zhěng yī xià bài:" xián dì zài shì wéi rén cōng míng, sǐ hòu wèi shén líng yìng. yú xiōng cǐ yī bài, chéng yǒng bié yǐ!" bài bà, fàng shēng yòu kū. jīng dòng shān qián shān hòu, shān zuǒ shān yòu lí mín bǎi xìng, bù wèn xíng de zhù de, yuǎn de jìn de, wén de cháo zhōng dà chén lái jì zhōng zǐ qī, huí rào fén qián, zhēng xiān guān kàn. bó yá què bù céng bǎi dé jì lǐ, wú yǐ wéi qíng. mìng tóng zǐ bǎ yáo qín qǔ chū náng lái, fàng yú jì shí tái shàng, pán xī zuò yú fén qián, huī lèi liǎng xíng, fǔ qín yī cāo. nèi xiē kàn zhě, wén qín yùn kēng qiāng, gǔ zhǎng dà xiào ér sàn. bó yá wèn:" lǎo bó, xià guān fǔ qín, diào lìng láng xián dì, bēi bù néng yǐ, zhòng rén wéi hé ér xiào?" zhōng gōng dào:" xiāng yě zhī rén, bù zhī yīn lǜ. wén qín shēng yǐ wéi qǔ lè zhī jù, gù cǐ cháng xiào." bó yá dào:" yuán lái rú cǐ. lǎo bó kě zhī suǒ zòu hé qū?" zhōng gōng dào:" lǎo fū yòu nián yě pō xí. rú jīn nián mài, wǔ guān bàn fèi, mó hu bù dǒng jiǔ yǐ." bó yá dào:" zhè jiù shì xià guān suí xīn yìng shǒu yī qǔ duǎn gē, yǐ diào lìng láng zhě, kǒu sòng yú lǎo bó tīng zhī." zhōng gōng dào:" lǎo fū yuàn wén." bó yá sòng yún:钟公策杖引路，伯牙随后，小童跟定，复进谷口。果见一丘新土，在于路左。伯牙整衣下拜：“贤弟在世为人聪明，死后为神灵应。愚兄此一拜，诚永别矣！”拜罢，放声又哭。惊动山前山后，山左山右黎民百姓，不问行的住的，远的近的，闻得朝中大臣来祭钟子期，回绕坟前，争先观看。伯牙却不曾摆得祭礼，无以为情。命童子把瑶琴取出囊来，放于祭石台上，盘膝坐于坟前，挥泪两行，抚琴一操。那些看者，闻琴韵铿锵，鼓掌大笑而散。伯牙问：“老伯，下官抚琴，吊令郎贤弟，悲不能已，众人为何而笑？”钟公道：“乡野之人，不知音律。闻琴声以为取乐之具，故此长笑。”伯牙道：“原来如此。老伯可知所奏何曲？”钟公道：“老夫幼年也颇习。如今年迈，五官半废，模糊不懂久矣。”伯牙道：“这就是下官随心应手一曲短歌，以吊令郎者，口诵于老伯听之。”钟公道：“老夫愿闻。”伯牙诵云：

yì xī qù nián chūn, jiāng biān céng huì jūn. jīn rì chóng lái fǎng, bú jiàn zhī yīn rén.忆昔去年春，江边曾会君。今日重来访，不见知音人。

dàn jiàn yī póu tǔ, cǎn rán shāng wǒ xīn!但见一抔土，惨然伤我心！

shāng xīn shāng xīn fù shāng xīn, bù rěn lèi zhū fēn.伤心伤心复伤心，不忍泪珠纷。

lái huān qù hé kǔ, jiāng pàn qǐ chóu yún.来欢去何苦，江畔起愁云。

zǐ qī zǐ qī xī, nǐ wǒ qiān jīn yì, lì jìn tiān yá wú zú yǔ, cǐ qū zhōng xī bù fù dàn, sān chǐ yáo qín wèi jūn sǐ!"子期子期兮，你我千金义，历尽天涯无足语，此曲终兮不复弹，三尺瑶琴为君死！”

bó yá yú yī jiā jiān qǔ chū jiě shǒu dāo, gē duàn qín xián, shuāng shǒu jǔ qín, xiàng jì shí tái shàng, yòng lì yī shuāi, shuāi dé yù zhēn pāo cán, jīn huī líng luàn. zhōng gōng dà jīng, wèn dào:" xiān shēng wèi hé shuāi suì cǐ qín?" bó yá dào:伯牙于衣夹间取出解手刀，割断琴弦，双手举琴，向祭石台上，用力一摔，摔得玉珍抛残，金徽零乱。钟公大惊，问道：“先生为何摔碎此琴？”伯牙道：

shuāi suì yáo qín fèng wěi hán, zǐ qī bù zài duì shuí dàn!摔碎瑶琴凤尾寒，子期不在对谁弹！

chūn fēng mǎn miàn jiē péng yǒu, yù mì zhī yīn nán shàng nán.春风满面皆朋友，欲觅知音难上难。

zhōng gōng dào:" yuán lái rú cǐ, kě lián! kě lián!" bó yá dào:" lǎo bó gāo jū, duān dì zài shàng jí xián cūn, hái shì xià jí xián cūn?" zhōng gōng dào:" huāng jū zài shàng jí xián cūn dì bā jiā jiù shì. xiān shēng rú jīn yòu wèn tā zěn de?" bó yá dào:" xià guān shāng gǎn zài xīn, xià gǎn suí lǎo bó dēng táng le. suí shēn dài dé yǒu huáng jīn èr yì, yī bàn dài lìng láng gān zhǐ zhī fèng, yī bàn mǎi jǐ mǔ jì tián, wèi lìng láng chūn qiū sǎo mù zhī fèi. dài xià guān huí běn cháo shí, shàng biǎo gào guī lín xià. nà shí què dào shàng jí xián cūn, yíng jiē lǎo bó yǔ lǎo bó mǔ, tóng dào hán jiā, yǐ jǐn tiān nián. wú jí zǐ qī, zǐ qī jí wú yě. lǎo bó wù yǐ xià guān wèi wài rén xiāng xián." shuō bà, mìng xiǎo tóng qǔ chū huáng jīn, qīn shǒu dì yǔ zhōng gōng, kū bài yú dì. zhōng gōng dá bài, pán huán bàn shǎng ér bié.钟公道：“原来如此，可怜！可怜！”伯牙道：“老伯高居，端的在上集贤村，还是下集贤村？”钟公道：“荒居在上集贤村第八家就是。先生如今又问他怎的？”伯牙道：“下官伤感在心，下敢随老伯登堂了。随身带得有黄金二镒，一半代令郎甘旨之奉，一半买几亩祭田，为令郎春秋扫墓之费。待下官回本朝时，上表告归林下。那时却到上集贤村，迎接老伯与老伯母，同到寒家，以尽天年。吾即子期，子期即吾也。老伯勿以下官为外人相嫌。”说罢，命小僮取出黄金，亲手递与钟公，哭拜于地。钟公答拜，盘桓半晌而别。

zhè huí shū, tí zuò yú bó yá shuāi qín xiè zhī yīn. hòu rén yǒu shī zàn yún:这回书，题作《俞伯牙摔琴谢知音》。后人有诗赞云：

shì lì jiāo huái shì lì xīn, sī wén shuí fù niàn zhī yīn!势利交怀势利心，斯文谁复念知音！

bó yá bù zuò zhōng qī shì, qiān gǔ lìng rén shuō pò qín.伯牙不作钟期逝，千古令人说破琴。